15-05-2023, Ω/15:45΄
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΜΕ ΕΝΑΕΡΙΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ
ΑΛΛΑ ΓΕΡΑΣΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΗΜΑΤΑ
Ρεκόρ εναέριων μέσων πυρόσβεσης με μεγαλύτερη διάρκεια μίσθωσης, νέα “απόβαση” Ευρωπαίων Πυροσβεστών σε Αθήνα, Λάρισα και Αρχαία Ολυμπία, “ενεργοποίηση” των Δασοκομάντος και πρόσθετο κύμα καθαρισμών και διανοίξεων αντιπυρικών ζωνών σε “κόκκινες” περιοχές, περιλαμβάνει το “μείγμα” του φετινού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Η έναρξη, όμως, της αντιπυρικής περιόδου και οι πρώτες φωτιές βρίσκουν το Πυροσβεστικό Σώμα με σημαντικά κενά σε οργανικές θέσεις, γερασμένο προσωπικό και στόλο, η εκπαίδευση της ΕΜΟΔΕ βρίσκεται ακόμα σε… υλοποίηση, ενώ οι καθαρισμοί στους δήμους “πέφτουν” πάνω σε… προεκλογικά εμπόδια.
“Ευελπιστούμε πάλι στο φιλότιμο του Έλληνα πυροσβέστη”, δηλώνουν οι πυροσβέστες, κρούοντας των κώδωνα του κινδύνου ενόψει των μεγάλων πυρκαγιών.
Από την πρώτη ημέρα του Μάη και με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου το πρώτο μισθωμένο Erickson βρίσκεται διαθέσιμο στην αεροπορική βάση του Τατοΐου για να ριχτεί στη μάχη της κατάσβεσης.
Τη Δευτέρα ένα δεύτερο ελικόπτερο βάσει σχεδιασμού θα εγκατασταθεί στην Ελευσίνα. Πρόκειται για την πρώτη φορά όπου μισθωμένα εναέρια μέσα βρίσκονται ετοιμοπόλεμα στην Ελλάδα, πριν τα μέσα Μαΐου.
Συνολικά 52 μισθωμένα αεροσκάφη και ελικόπτερα θα συνδράμουν το φετινό καλοκαίρι στα πύρινα μέτωπα. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει 20 αμφίβια Air Tractor τα οποία εκτός από ρίψεις θα πραγματοποιούν και εναέριες περιπολίες για τον έγκαιρο εντοπισμό επικίνδυνων εστιών.
Εκτός από τους τράκτορες η πυρόσβεση θα ενισχυθεί με 12 ρωσικά ελικόπτερα Mi-8, 10 Erickson και 10 μεταγωγικά Bell, τα οποία θα μεταφέρουν τις αερομεταφερόμενες μονάδες των Δασοκομάντος. Εκτός από τα μισθωμένα εναέρια μέσα, στη μάχη θα ριχτούν και 16 pzl, 15 Canadair (9 CL-215 και 6 CL-415), 3 Chinook του Στρατού και 5 ελικόπτερα του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ο συνολικός αριθμός των εναέριων μέσων αναμένεται να φτάσει τα 91, ένας στόχος που δεν είχε επιτευχθεί το 2022. “Απ’ όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω τα εναέρια μέσα στη χώρα μας φέτος θα είναι περισσότερα και για μεγαλύτερη διάρκεια σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές…”, τονίζει ο Κώστας Τσίγκας, Πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος.
Μοντέλο… Αριζόνα και Καλιφόρνια
Ειδική εκπαίδευση στον εναέριο συντονισμό και στη δασοπυρόσβεση, λαμβάνουν από τις αρχές Μαρτίου αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος, που στελεχώνουν τις Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ).
Οι επίλεκτοι Δασοκομάντος, ταξίδεψαν στις ΗΠΑ όπου έλαβαν τεχνογνωσία από την Ακαδημία των Αμερικανών Πυροσβεστών, σε μια προσπάθεια να τελειοποιήσουν τις τεχνικές που θα εφαρμόσουν στο πεδίο.
Μετά το περσινό “αναγνωριστικό” πρώτο καλοκαίρι, στόχος του Πυροσβεστικού Σώματος, είναι οι αερομεταφερόμενες ΕΜΟΔΕ να είναι σε θέση να λειτουργήσουν ως ομάδες κρούσης που θα αναλάβουν την πρώτη και έγκαιρη απόκριση στις μεγάλες πυρκαγιές, αποτρέποντας την εξάπλωση της φωτιάς.
Πυροσβέστες από τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία και τη Γερμανία, αναμένεται να φιλοξενηθούν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου στην Ελλάδα, που θα αποτελέσει για δεύτερη χρονιά χώρα πρώτης υποδοχής στο πλαίσιο του προγράμματος προ-εγκατάστασης (pre-positioning) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι δυνάμεις θα έρθουν τμηματικά στην Ελλάδα, στην καρδιά της αντιπυρικής περιόδου και θα εγκατασταθούν στην Αθήνα, τη Λάρισα και την Αρχαία Ολυμπία.
Η παρουσία των Ευρωπαίων Πυροσβεστών ευελπιστούν οι αρμόδιοι να δώσει “ανάσα”, ενισχύοντας τις Ελληνικές δυνάμεις που έχουν μειωθεί δραματικά μετά τη σταδιακή συνταξιοδότηση χιλιάδων στελεχών του Σώματος.
Για την κάλυψη των κενών που δημιουργούνται και λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων και αναγκών στα πλαίσια της ενίσχυσης του μηχανισμού της Πολιτικής Προστασίας, η οργανική δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος αυξάνεται κατά 3.600 πυροσβέστες, θέσεις όμως που δεν έχουν καλυφτεί ούτε αναμένεται να καλυφθούν άμεσα, αλλά σταδιακά.
“Αναμένουμε τη σταδιακή κάλυψή τους έτσι ώστε να μειωθεί τόσο ο μέσος όρος ηλικίας του Έλληνα πυροσβέστη όσο και η υπερεργασία που καταβάλλεται από το προσωπικό που ήδη υπηρετεί”, σημειώνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο Κώστας Τσίγκας.
“Ευελπιστούμε στο φιλότιμο του Έλληνα Πυροσβέστη. Έχουμε γερασμένο προσωπικό, γερασμένο στόλο, γερασμένα εναέρια μέσα…”, σχολιάζει ο Δημήτρης Σταθόπουλος, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος.
Χαρακτηριστική είναι η περσινή χρονιά όπου χώρες της Δυτικής Ευρώπης με παράδοση στην δασοπυρόσβεση καθώς και εξελιγμένο σύστημα δασοπυροσβεστικού μηχανισμού βρέθηκαν αντιμέτωπες με καταστάσεις που ήταν συχνά εκτός ελέγχου”.
Προεκλογικό “πάγωμα” καθαρισμών και προστίμων;
Σε… προεκλογικούς ρυθμούς, φαίνεται να κινούνται μέχρι στιγμής οι εργασίες καθαρισμών καύσιμης ύλης σε δήμους και περιφέρειες. Τα “τσουχτερά” πρόστιμα σε βάρος των πολιτών που δεν τηρούν τα απαραίτητα χρονοδιαγράμματα, παραμένουν σε αρκετές περιπτώσεις “παγωμένα”, με την τοπική αυτοδιοίκηση να αποφεύγει τις… “εντάσεις” εν όψει των δημοτικών εκλογών του Φθινοπώρου.
Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι παραβάτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμο 50 λεπτών ανά τετραγωνικό μέτρο ακαθάριστης έκτασης, με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ. Παράλληλα προβλέπεται να αναλαμβάνουν και τη δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού στον οποίο θα προβαίνει ο δήμος.
Σύμφωνα με τις αλλαγές που προβλέπονται από τη νέα διάταξη που έχει τεθεί σε ισχύ εδώ και μερικές εβδομάδες, το πεδίο δράσης των δήμων, έχει επεκταθεί και περιλαμβάνει εκτάσεις που βρίσκονται σε ακτίνα 100 μέτρων από τα όρια τους και αφορούν οικισμούς χωρίς σχέδιο πόλης.
Πυροπροστασία: “Λεφτά σε κουβά χωρίς… πάτο”
Σοβαρές αστοχίες στον στρατηγικό σχεδιασμό αποκαλύπτει η Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Πυροσβεστών (ΕΑΚΠ). Καθυστερήσεις στην άφιξη των εναέριων μέσων, για τα οποία δαπανώνται φέτος 40 εκατ. ευρώ περισσότερα από πέρυσι. Τελευταία στιγμή γίνεται η επικαιροποίηση του σχεδίου «Ιόλαος». Απροετοίμαστοι και οι δήμοι. Ελλείψεις στον εξοπλισμό των πυροσβεστών.
Αύξηση κατά 37,9% στις δασικές πυρκαγιές του πρώτου τετραμήνου.
Απαράδεκτα καθυστερημένος, απροετοίμαστος και ανοργάνωτος ως την έσχατη στιγμή στάθηκε και για αυτή την αντιπυρική περίοδο ο μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας, που ενεργοποιήθηκε στο παρά πέντε, μόνο και μόνο για να φουσκώσει τον λογαριασμό της και να τον κάνει ακόμη ακριβότερο.
Όπως φαίνεται, ο λογαριασμός θα ξεπεράσει το περσινό κοστολόγιο που κτύπησε κορυφή και ανερχόταν σε περίπου 150 εκατομμύρια ευρώ. Η φετινή αντιπυρική περίοδος, όπως αποκαλύπτει στην πρόσφατη ανακοίνωσή της η ΕΑΚΠ, ήδη προβλέπεται να πετάξει προς τα πάνω, αφού για τα ιπτάμενα μέσα που θα νοικιαστούν προβλέπεται πίστωση αυξημένη κατά 40.000.000 ευρώ!
«Από τα 22.800.000 ευρώ που πιστώθηκαν πέρυσι στον προϋπολογισμό του υπουργείου για την ενοικίαση των εναέριων μέσων, οι φετινές πιστώσεις ανήλθαν στα 62.800.000 ευρώ», αναφέρει συγκεκριμένα η συνδικαλιστική παράταξη. Στην ανακοίνωσή της υπογραμμίζει ότι «όσο η κεντρική πολιτική κατεύθυνση εξυπηρετεί τον στρατηγικό σχεδιασμό για μεταφορά αρμοδιοτήτων πυροπροστασίας και δασοπροστασίας σε ΟΤΑ, ιδιώτες, ΜΚΟ και εθελοντικές οργανώσεις (και καταπώς φαίνεται σύντομα θα φτάσει στο τελικό του στάδιο), όσο συνεχίζεται η υποχρηματοδότηση του Πυροσβεστικού Σώματος και η έλλειψη μεγάλης κλίμακας προληπτικών παρεμβάσεων για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, οι συσκέψεις και οι σχεδιασμοί επί χάρτου δεν πρόκειται να επιφέρουν καμία ουσιαστική βελτίωση.
Ως την Πρωτομαγιά που ξεκίνησε η αντιπυρική περίοδος, παράγοντες της Πολιτικής Προστασίας που είχαν γνώση των «σχεδίων επί χάρτου» ανέφεραν ότι τα περισσότερα εναέρια μέσα επρόκειτο να έρθουν ως το τέλος Μαΐου, νωρίτερα από πέρυσι. Δυστυχώς, όμως, φέτος θα συμβεί αυτό που συνέβη και πέρυσι, αφού οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα εναπομείναντα προς έλευση εναέρια προβλέπεται να φτάσουν μέσα στο πρώτο δεκαήμερο Ιουνίου και ως τις 30 Ιουνίου θα φτάσουν και τα υπόλοιπα.
Αποτυχία στην πρόληψη
Δεν είναι η μοναδική αστοχία στους σχεδιασμούς του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Φαίνεται ότι, παρά τις επαναλαμβανόμενες και πολυδιαφημισμένες συσκέψεις που γίνονταν από την αρχή του χρόνου, ο μηχανισμός της, κυρίως στον τομέα της πρόληψης, απέτυχε να είναι όλα έτοιμα πριν ξεκινήσει η αντιπυρική περίοδος, ενώ ο μηχανισμός της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας υπολειτουργεί από τότε που έγινε γνωστό ότι ο υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης θα συμμετάσχει στις εκλογές στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
Για όσους γνωρίζουν καλά τη λειτουργία της Πολιτικής Προστασίας, χαρακτηριστικό παράδειγμα υπερβολικής καθυστέρησης είναι ότι το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών από τις δασικές πυρκαγιές «Ιόλαος 2» εκδόθηκε μόλις στις 28 Απριλίου, τρεις ημέρες πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου. Το σχέδιο ήρθε ύστερα από περίπου τριάμισι χρόνια μετά τη δημιουργία του σχεδίου «Ιόλαος 1», τον Δεκέμβρη του 2019, το οποίο όφειλε η κυβέρνηση να το έχει τουλάχιστον επικαιροποιήσει από το 2021, όταν στη λήξη της αντιπυρικής περιόδου η Ελλάδα ερχόταν πρώτη στη δριμύτητα των πυρκαγιών μεταξύ των μεσογειακών και των ευρωπαϊκών χωρών, με πάνω από 1,5 εκατ. καμένα στρέμματα.
Το σχέδιο, όπως αναφέρεται, έπρεπε να είναι έτοιμο αρκετά νωρίτερα, αφού, βάσει αυτού, οφείλουν να φτιάξουν τα δικά τους σχέδια οι φορείς που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, δήμοι, αστυνομία, περιφέρειες και δασικές υπηρεσίες. Εκτός όμως από τα ανωτέρω, τραγική απόδειξη ότι οι δήμοι ήταν ανέτοιμοι για την αντιπυρική περίοδο ήταν η απόφαση που εκδόθηκε στις 18 Απριλίου από τη γενική γραμματεία, η οποία κήρυττε τους δήμους σε κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου να πραγματοποιήσουν τους οφειλόμενους καθαρισμούς σε αστικά, περιαστικά δάση, σε άλση και πάρκα και στις οικοπεδικές εκτάσεις.
Με την ίδια απόφαση, οι δήμοι θα βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση για δύο μήνες, ως τις 18 Ιουνίου, διάστημα στο οποίο θα πρέπει κατά παρέκκλιση των διατάξεων που ισχύουν να μισθώσουν μηχανήματα από ιδιώτες, καθώς, όπως τονίζεται στην απόφαση, εν όψει του επαπειλούμενου κινδύνου δασικών πυρκαγιών, τίθενται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Τα ανωτέρω συμβαίνουν όταν το υπουργείο Εσωτερικών, που πέρυσι έδωσε στους δήμους 19 εκατομμύρια ευρώ, ανακοίνωσε στις 30 Μαρτίου ότι φέτος από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους κατανέμονται 23.140.000 ευρώ σε όλους για την κάλυψη των δράσεων πυροπροστασίας.
«Για μια ακόμη αντιπυρική περίοδο, ο μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας είναι απροετοίμαστος και ανοργάνωτος. Μηχανισμός που δυστυχώς, όπως έχω επισημάνει συχνά, δεν μπορεί να διαχειριστεί παράλληλα δύο μεγάλες δασικές πυρκαγιές, όπως το 2018 σε Κινέτα και Μάτι και το 2021 σε Βαρυμπόμπη και Εύβοια», δήλωσε στην «Εφ.Συν.» ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, νυν ειδικός ερευνητής και πραγματογνώμονας Ανδριανός Γκουρμπάτσης, που αυτό το διάστημα καταθέτει στη δίκη για την τραγωδία στο Μάτι. Προσθέτει ακόμη: «Όπως προκύπτει, υπάρχει πάλι έλλειψη σχεδιασμού, οργάνωσης και, συνακόλουθα, ετοιμότητας του μηχανισμού. Η κατάσταση γίνεται περισσότερο ανησυχητική, εάν συνδυαστεί το αναμενόμενο -σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες- “θερμό” καλοκαίρι και η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, όπου οι αρμόδιοι θα ασχολούνται κυρίως με τις εκλογές».
Υπό αυτές τις συνθήκες, ηρωικοί αναδεικνύονται και φέτος οι πυροσβέστες που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις δασικές πυρκαγιές, για τις οποίες εκφράζονται φόβοι ότι θα είναι αρκετά περισσότερες από πέρυσι. Απογοητευτικά είναι, εξάλλου, τα ως τώρα στοιχεία, αφού από την αρχή του χρόνου ως και την Πρωτομαγιά οι δασικές πυρκαγιές που ξέσπασαν φέτος παρουσιάζουν αύξηση κατά 37,9% σε σχέση με το 2022, 15,7%, με το 2021, 4,1%, με το 2020 και 11,1% με το 2019.
Οι πυροσβέστες, που ο μέσος όρος ηλικίας τους ξεπερνά τα 45 έτη, θα είναι αναγκασμένοι για άλλη μια χρονιά να κυκλοφορούν με τον γερασμένο στόλο της Πυροσβεστικής που, όπως καταγγέλλει η ΕΑΚΠ με την ανακοίνωσή της, δεν έχει καν περάσει ως τώρα από ΚΤΕΟ!
Μηχανικά προβλήματα
«Το σύνολο των οχημάτων δεν έχει περάσει ποτέ από κάποιο προληπτικό έλεγχο ΚΤΕΟ. Δηλαδή, πέρα από οχήματα που ξεκάθαρα δεν μπορούν να επιχειρήσουν σε ακραίες συνθήκες, διότι παρουσιάζουν αμέσως μηχανικά προβλήματα, υπάρχουν και όλα τα υπόλοιπα, που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για την ασφαλή λειτουργία τους με επίσημη τεκμηρίωση», αναφέρουν. Προσθέτουν: «Έχοντας ως δεδομένο πλέον ότι σχεδόν το 85% από τα 3.500 περίπου των οχημάτων του Π.Σ. είναι πάνω της 10ετίας, γίνεται αντιληπτό σε τι κατάσταση βρίσκεται ο επιχειρησιακός στόλος των 2.500 περίπου οχημάτων που λειτουργεί συνεχώς υπό αντίξοες συνθήκες».
Ταυτόχρονα, οι πυροσβέστες έχουν να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις στα μέτρα ατομικής προστασίας, τις προβληματικές τηλεπικοινωνίες και τα προβλήματα που υπάρχουν στην πλειονότητα των κτιριακών υποδομών της Πυροσβεστικής που «δεν έχουν σχεδιαστεί εξαρχής για να στεγάσουν πυροσβεστικές υπηρεσίες» και τα οποία οφείλονται στην πολιτική «των κυβερνήσεων που ως πρώτη προτεραιότητα έχει την ιδιωτική κερδοφορία και οδηγεί στην καταβολή περίπου 5.000.000 ευρώ ετησίως για μισθώσεις κτιρίων, αντί για κατάρτιση σχεδίων ανέγερσης των εγκαταστάσεων ακριβώς στα πρότυπα των μελετών που υπάρχουν στο Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος για την κατασκευή κατάλληλων εγκαταστάσεων για τη στέγαση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών».
Οι συνδικαλιστές, όμως, δεν αρκούνται μόνο σε διαπιστώσεις. «Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων δεν αρκούν προετοιμασίες της τελευταίας στιγμής αλλά χάραξη μιας ολότελα διαφορετικής στρατηγικής στον τομέα της πυρασφάλειας», προτείνουν και προσθέτουν: «Στρατηγική τέτοια όπου η αποκλειστική ευθύνη θα ανήκει στο κράτος, χωρίς να διαχέεται και να συγχέεται με αρμοδιότητες ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και, φυσικά, μακριά από οποιαδήποτε λογική κόστους – οφέλους, οικονομικής κερδοφορίας και ανταποδοτικότητας.
Εξυπακούεται ότι σε ένα τέτοιο πλαίσιο λειτουργίας δεν έχουν καμία θέση οι διάφοροι επιχειρηματικοί όμιλοι και οι ΜΚΟ, ενώ οι όποιες εθελοντικές οργανώσεις θα πρέπει να τελούν υπό αυστηρό κρατικό έλεγχο και συντονισμό».
ΠΗΓΕΣ: www.thetoc.gr, www.efsyn.gr
